Verpakking in de marketingmix 
van kostenpost naar opbrengstenmodel 

Voor veel webwinkeliers, en dan vooral de beginnende, is de marketingwaarde van hun verpakking nihil. De verpakking heeft louter een functionele waarde voor het verzenden van hun producten, bedoeld om de bestelling tegen zo laag mogelijke kosten bij de klant te krijgen. En dat is jammer, want juist deze attitude zorgt ervoor dat de verpakking puur en alleen een kostenpost is en nooit mee zal doen in het serieuze spel om de klant te verleiden. In dit artikel drie invalshoeken om de kosten van je verpakking om te zetten naar opbrengsten.

De theorie

Marketinggoeroe Philip Kotler heeft 5 niveaus omschreven waarmee een product of dienst zich kan onderscheiden van de concurrentie; core, generic, expected, augmented en potential.

 

De concurrentiestrijd tussen bedrijven, richt zich volgens Kotler vooral op het onderscheidend vermogen van het Augmented Product. Het gaat om de beleving die een consument ervaart bij aanschaf van een product en niet zozeer om de waarde. Hij zegt daarover: “Concurrentie wordt niet zozeer bepaald door wat bedrijven produceren, maar door wat ze toevoegen aan hun product in de vorm van verpakking, dienstverlening, reclame, adviezen, levering, (financierings)regelingen en andere dingen die voor consumenten van waarde kunnen zijn.”.

Kadootjes? 

De verpakking speelt daarbij een cruciale rol omdat het, zeker als het artikel virtueel is bekeken, de eerste echte kennismaking is voor je klant met het product. Anders dan in fysieke winkels, waar de klant de kans heeft gekregen om het product in handen te hebben, rond te draaien, te bekijken of zelfs te passen, heeft de online ondernemer weinig gelegenheid om de consument te verleiden of zijn verwachtingen te beïnvloeden met het product zelf. Dus als die aankoop dan gedaan is, en ervan uitgaande dat het moment tot aflevering optimaal is ingericht, is het ontvangen van het product een belangrijk punt in het hele proces van klanttevredenheid.

 

Het ontvangen van een online bestelling staat, hoe vreemd het ook klinkt, voor veel consumenten gelijk aan het krijgen van een kadootje. En kadootjes horen feestelijk verpakt te zijn. Het is de bevestiging dat ze de juiste keuze hebben gemaakt om bij jouw winkel iets te bestellen.

Tasje erbij? 

Een andere zeer belangrijke functie van een verpakking is de rol die het speelt tijdens het logistieke traject. Onderschat niet hoeveel mensen – van koeriers tot magazijnbedienden, van postbodes tot de buren - jouw pakketje in handen hebben gehad voordat het bij je klant wordt afgeleverd. Het is niet voor niets dat grote kledingwinkels als Zalando en H&M veel aandacht hebben besteed aan hun omverpakkingen, ofwel de doos om de eigenlijke verpakking. Het heeft namelijk exact dezelfde functie als het plastic tasje in de winkelstraat; gratis reclame van deur tot deur.

 

Het hoeft dus niet per se heel uitbundig of heel exclusief te zijn, als het maar jouw merknaam laat zien en past bij het imago dat je voor ogen hebt.

Functie en vorm 

De functionaliteit van de verpakking moet niet onderschat worden. Je verpakking speelt namelijk ook een grote rol in het optimaliseren van je logistiek. Los van het feit of je zelf diegene bent die de bestellingen verpakt en verzendt, je maakt het je zelf een stuk eenvoudiger als je gebruik maakt van een verpakking waar je geen kilo’s opvulchips of meters plakband bij nodig hebt. Voor de ontvangers is het ook wel zo prettig om bij het uitpakken geen zwaar gereedschap te hoeven gebruiken, of met bergen afval opgescheept te zitten.

 

Maar heb je ook gedacht aan de verzendkosten die je verpakking met zich meebrengen? Een bestelling die door de brievenbus gaat, valt in een veel lager tarief van PostNL. Ongeacht of die verzendkosten door de klant worden betaald of niet, een brievenbusdoosje is een verpakking met zowel een hoge functionele als promotionele waarde.

Tot slot 

Op het moment dat je de verpakking dus gaat zien als een investering in de toegevoegde waarde voor de klant, ontstaat ruimte voor optimalisering van de verpakking in marketingtermen in plaats van uitsluitend optimalisering in bedrijfseconomische termen.

 

Een mooi voorbeeld van hoe je een kostenpost omzet naar een opbrengstenmodel is de case van de Trombosedienst